زبان چینی در حال حاظر به عنوان یکی از شش زبان رسمی مورد استفاده سازمان ملل متحد است، زبان رسمی چین ماندارین است، که به “Hanyu” یا “Putonghua” معروف است و متعلق به چین و تبت است.
در تایوان و هنگکنگ آن را “Guoyu” مینامند در حالی که در سنگاپور و مالزی غالبا “Huayu” نامیده میشود. زبان چینی ماندارین در تمام قسمت شمالی رودخانهی Yangtze چین و در بیشتر مناطق دیگر کشور صحبت می شود و زبان مادری دو سوم جمعیت چین است.
زبان چینی ماندارین
چینی ماندارین اغلب به چهار زیر گروه تقسیم میشود: ماندارین شمالی، مرکز شهر پکن و در شمال چین و استانهای شمالشرقی (Manchuria) صحبت میشود. ماندارین شمال غربی، که از سمت شمال از شهر باوجی و در اکثر شمال غربی چین امتداد یافته است. ماندارین جنوب غربی، با محوریت منطقه اطراف چونگ کینگ و بخشهای مجاور جنوب غربی چین است، و ماندارین جنوبی، یا پایین Yangtze، در منطقهای با محوریت Nanjing است.
زبان چینی ماندارین به روشی که در پکن و اطراف آن گفته میشود، پایه و اساس چینی استاندارد مدرن را تشکیل میدهد.
ماندارین مبتنی بر گویش پکن و سایر گویشهایی است که در مناطق شمالی چین صحبت میشود. دانشآموزان اغلب در کتابهای مدرسهی خود، ماندارین را به عنوان “Yuwen” آموزش میبینند. شکی نیست که زبان چینی به عنوان زبان مادری یک پنجم جمعیت جهان مورد استفاده است. چین زمانی تاثیر بسیار زیادی در برخی کشورهای پیرامونی با زبانها و شخصیتهایی مانند ژاپنی، کرهای و ویتنامی داشت.
ماندارین از چهار آهنگ صدا (هموار-بالا-پایین و خیلی بالا) برای تمایز کلمات یا هجاها استفاده میکند و زبان ماندارین و زبان استاندارد تنها چند کلمه دارند که با همخوانی خاتمه مییابند.
زبان چینی ماندارین مانند سایر انواع چینی، دارای کلمات تک و عناصر کلمه است، و در آن نشانگری برای نشان دادن بخشهایی از گفتار وجود ندارد.
چگونه زبان چینی ماندارین را یاد بگیریم؟
- یک کتاب اصطلاحات ماندارین چینی بگیرید و عبارات و کلمات ساده را مرتبا بنویسید و آنها را به خاطر بسپارید.
- اصول چینی را مطالعه کنید، به عنوان مثال نحوه ساختن سوالات، تلفظ و غیره.
- معلم ماندارین خوبی را پیدا کنید و در کلاس زبان چینی ثبت نام کنید یا برای غوطهوری بیشتر به چین سفر کنید.
- یادگیری کاراکترهای چینی سخت است. تصمیم بگیرید که آیا میخواهید آنها را یاد بگیرید یا فقط روی ماندارین گفتاری تمرکز کنید.
- برای یادگیری کلمات و عبارات بیشتر از یک دایره لغات استفاده کنید.
- تمرکز خود را بر یادگیری چهار آهنگ صحیح بگذارید زیرا آهنگ اشتباه میتواند معنی کلمات را به کلی تغییر دهد.
گویشها
زبان چینی گاهی به عنوان “گویش” یاد میشود، اما تمایز بین زبانها و گویشها همیشه روشن نیست. نسخههای مختلف زیادی از زبان چینی در سرتاسر چین وجود دارد و این ها معمولا به عنوان گویش طبقهبندی میشوند.
چین با یک قلمرو وسیع و جمعیت عظیم، گویشهای متفاوت بسیاری دارد که دارای پیچیدگی زیادی هستند، و به دو گویش رسمی و غیر رسمی تقسیم میشوند که در مناطق مختلف چین متفاوت هستند. گویشهای رسمی عموما به گویشهای شمالی اشاره میکنند، در حالی که گویشهای غیر رسمی اغلب در قسمت جنوب شرقی کشور صحبت میشود. در زیر جدولی وجود دارد که لهجهها را با جزئیات نشان میدهد:
استانها | گویشها | دسته بندیها |
Beijing, Tianjin, Hebei, Henan, Shandong, Liaoning, Jilin, Heilongjiang, Part of Inner Mongolia | شمال چین | |
Shanxi, Shaanxi, Gansu, Part of Qinghai, Ningxia and Inner Mongolia | شمال غربی چین | |
Hubei, Yunnan, Guizhou, Sichuan, , قسمت شمالی Hunan و Guangxi | جنوب غربی چین | رسمی |
مناطقی در امتداد سواحل شمالی و جنوبی رودخانه یانگ تسه در استان Anhui , مناطق شمالی رودخانه یانگ تسه در استان Jiangsu و مناطق جنوبی رودخانه یانگ تسه | رودخانه یانگ تسه-هوای | |
قسمت جنوبی استان Jiangsu , Zhejiang | Wu | |
Jiangxi | Gan | |
قسمت شمالی استان Guangxi , Hunan | Xiang | |
قسمت جنوبی استان Guangxi , Guangdong | Yue | غیر رسمی |
Fujian, Taiwan, Guangdong (Chaozhou, Shantou), Hainan | Min | |
قسمت شرقی و شمالی استان Guangdong , قسمت غربی استان Fujian , قسمت جنوبی استان Jiangxi , استان Taiwan | Hakka |
به دلیل تفاوت بین هر یک از گویشها، موانع آشکاری به ویژه در میان لهجههای غیر رسمی برای مردم وجود دارد که با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند.
گویشهای چینی دیگری نیز وجود دارد، مانند کانتونی که در هنگ کنگ گفته میشود، که از زبان ماندارین بسیار متفاوت است. با این حال، بسیاری از این گویشها از کاراکترهای چینی برای فرم نوشتاری خود استفاده میکنند، به طوری که سخنگویان ماندارین و سخنگویان کانتونی میتوانند یکدیگر را از طریق نوشتن درک کنند، حتی اگر زبانهای گفتاری آنها غیرقابل درک باشد.
کاراکترها
کاراکترهای چینی بیش از 3000 سال تاریخ دارند. در کل 80000 کلمه چینی وجود دارد که از دوران باستان سرچشمه میگیرد. با این حال، فقط حدود 3000 کلمه برای استفاده روزانه در دسترس است تا بیش از 99٪ از اطلاعات را به صورت کتبی بیان کنید، زیرا یک کلمه دارای معانی مختلف است.
کاراکترها در حال حاضر شامل دو نوع ساده شده و سنتی هستند. سبک ساده شده اغلب در سرزمینهای اصلی چین، سنگاپور و جوامع خارج از کشور چین، در جنوب شرقی آسیا مورد استفاده قرار میگیرد، در حالی که نوع دوم اغلب در استان تایوان، هنگ کنگ، ماکائو و جوامع خارج از کشور چین در آمریکای شمالی پذیرفته میشود.
اقلیتها
در واقع زبان چینی ماندارین و کاراکترهای مورد استفاده مردم هان نیز زبان مشترک اقلیتهای دیگر است. از میان 55 اقلیت قومی، مردم ملیت Hui و Man نیز از زبان ماندارین و کاراکترهای آن استفاده میکنند. 29 اقلیت قومی، زبانهای سنتی خود مانند تبت، یی، مغول، اویگور، کازاک، لاهو، چائوکسیان و کرگیز را دارند. برخی اقلیتها، مانند ملیت داعی و ملیت جینگپو، حتی بیش از یک نوع زبان و کاراکتر نیز استفاده میکنند.
خانواده و گروههای زبانی چینی
ماندارین بخشی از خانواده زبان چینی است که به نوبهی خود بخشی از گروه زبانهای سینو-تبت است. همهی زبانهای چینی آهنگین هستند، به این معنا که بر اساس نحوهی تلفظ کلمات، معنی آنها متفاوت است. ماندارین چهار آهنگ دارد؛ سایر زبانهای چینی تا ده آهنگ مجزا دارند.
کلمه “ماندارین” در هنگام اشاره به زبان در واقع دو معنی دارد. می توان از آن برای اشاره به گروه خاصی از زبان ها یا معمولاً به عنوان گویش پکن که زبان استاندارد سرزمین اصلی چین است استفاده کرد.
گروه زبانهای ماندارین شامل زبان ماندارین استاندارد (زبان رسمی سرزمین اصلی چین) و همچنین جین (یا جین یو) است، که در بخش مرکزی شمال چین و مغولستان داخلی صحبت میشود.
نامهای محلی ماندارین
نام ماندارین اولین بار توسط پرتغالیها مورد استفاده قرار گرفت تا به قضات دادگاه امپراتوری چین و زبانی که آنها صحبت میکردند اشاره کند. اما خود چینیها به این زبان به عنوان (普通话 (pǔ tōng huà), 国语 (guó yǔ), or 華语 (huá yǔ) اشاره میکنند.
(普通话 (pu tong hua به معنای “زبان مشترک” است و اصطلاحی است که در سرزمین اصلی چین به کار میرود. تایوان از (国语 (guo yu استفاده میکند که به “زبان ملی” ترجمه میشود و سنگاپور و مالزی آن را (華语 (hua yu مینامند که به معنای زبان چینی است.
چگونه ماندارین زبان رسمی چین شد؟
چین به دلیل وسعت جغرافیایی بسیار زیاد، همواره سرزمین بسیاری از زبانها و لهجهها بوده است. ماندارین به عنوان زبان طبقه حاکم و در قسمت دوم سلسله مینگ (1668-1668) ظاهر شد.
پایتخت چین از نانجینگ به پکن در قسمت دوم سلسله مینگ تغییر یافت و در دوره سلسله کینگ (1944-1644) در پکن ماند. از آنجا که ماندارین مبتنی بر گویش پکن است، طبیعتاً به زبان رسمی دربار درآمد و در سال 1909 ماندارین تبدیل به زبان ملی چین شد.
هنگامی که سلسله کینگ در سال 1912 سقوط کرد، جمهوری چین ماندارین را به عنوان زبان رسمی حفظ کرد. در سال 1955 به (普通话 (pǔ tōng huà تغییر نام داده شد، اما تایوان همچنان به استفاده از نام (ó (guó yǔ ادامه میدهد.
چینی نوشتاری
ماندارین به عنوان یکی از زبانهای چینی، از کاراکترهای چینی برای سیستم نوشتاری خود استفاده میکند. نحوه نوشتن کاراکترهای زبان چینی تاریخی دارند که به بیش از دو هزار سال قدمت دارند. اشکال اولیه کاراکترهای چینی، صورت نگاره (نمایش گرافیکی اشیاء واقعی) بودند، اما کاراکترها سادهتر شدند و به بیان ایدهها و همچنین اشیاء پرداختند.
هر کاراکتر چینی بیانگر هجایی از زبان گفتاری است. کاراکترها کلمات را نمایان میکنند، اما از هر کاراکتر به طور مستقل استفاده نمیشود.
سیستم نوشتن چینی بسیار پیچیده و دشوارترین بخش یادگیری ماندارین است. هزاران کاراکتر وجود دارد و برای تسلط بر زبان نوشتاری باید آنها یادآوری و تمرین شوند.
در تلاش برای بهبود سواد، دولت چین در دهه 50 کار سادهسازی کاراکترها را آغاز کرد. این کاراکترهای ساده شده در سرزمین اصلی چین، سنگاپور و مالزی استفاده میشوند، در حالی که تایوان و هنگ کنگ هنوز از کاراکترهای سنتی استفاده میکنند.
رومنسازی
دانشآموزان ماندارین در خارج از کشورهای چینی زبان، اغلب هنگام یادگیری زبان، از رومنسازی به جای کاراکترهای چینی استفاده میکنند. رومنسازی از الفبای غربی (رومی) برای نشان دادن صداهای ماندارین گفتاری استفاده میکند، بنابراین این یک ارتباط بین یادگیری زبان گفتاری و شروع مطالعه کاراکترهای چینی است.
سیستمهای رومنسازی زیادی وجود دارد، اما محبوبترین برای آموزش پینیین (Pinyin) است.
پینیین یک سیستم رومانیایی است که برای یادگیری ماندارین استفاده میشود، که با استفاده از الفبای غربی (رومی) صداهای ماندارین را رونویسی میکند. پینیین بیشتر در سرزمین اصلی چین برای آموزش خواندن دانش آموزان در مدارس مورد استفاده قرار میگیرد و همچنین در موارد آموزشی که برای افرادی که مایل به یادگری ماندارین هستند، طراحی شده است.
با این تفاسیر، آیا علاقهای به یادگیری زبان چینی ماندارین دارید؟