از نظر یک گوینده غیر چینی، چینی غیرقابل نفوذترین خانواده زبانها در کره زمین است. در حالی که ممکن است فقط یک هشتم عنوان هجا در زبان انگلیسی وجود داشته باشد، اما تغییرات آهنگین برای هر هجا در خواندن زبان چینی استاندارد معانی بسیار متفاوتی را نشان میدهد.
خواندن زبان چینی در هشت دقیقه
کلمه “ma” میتواند به معنی پارچه، اسب، مادر یا گلایه باشد، بسته به اینکه تُن صدای شما بالا میرود یا پایین میآید. بنابراین اگر شما علاقهمند هستید که به فرهنگ و زبانی که توسط 15٪ از مردم جهان گفته میشود، غوطهور شوید، چه کاری انجام میدهید؟ شما میتوانید ابتدا با یادگیری خواندن چینی شروع کنید؛ یک هدف قابل دستیابیتر. اما چطور؟
حدود 10000 کاراکتر چینی در کاربری مشترک وجود دارد. سواد پایه ، طبق گفته دولت چین ، از دو هزار کاراکتر شروع میشود. درک کامل روزنامه پکن روزانه به حدود سه هزار نفر نیاز دارد. یک خواننده متبحر چینی باید پنج تا هفت هزار کاراکتر را بشناسد.
اما در مورد هشت؟ ShaoLan Hsueh، کارآفرین تایوانی و سرمایهگذار ساکن لندن، یک سیستم تصویری برای یادگیری خواندن زبان چینی به نام Chineasy ایجاد کرده است که سنگ بناهای چینی، معروف به نمادها را به تصاویر و داستانهای هوشمندانه تبدیل میکند تا واژگان اساسی را به مردم آموزش دهد.
روش تصویری ShaoLan برای خواندن زبان چینی
شائولان هسو (ShaoLan Hsueh)، خالق روش معروف «Chineasy»، ایدهٔ انقلابی خود را در سال 2013 در یک سخنرانی TED در لانگبیچ کالیفرنیا معرفی کرد. این سخنرانی آنقدر مورد استقبال قرار گرفت که فقط در چند هفته بیش از 1000 ایمیل از افراد مشتاق دریافت کرد. از آن زمان تا امروز، روش Chineasy یکی از محبوبترین راههای یادگیری کاراکترهای چینی برای بزرگسالان در سراسر جهان شده است.
او با همکاری استودیوی طراحی Brave New World در لندن، تصمیم گرفت کاراکترهای چینی را به تصویرهای ساده، زیبا و بهیادماندنی تبدیل کند. ایده اصلی خیلی ساده اما فوقالعاده مؤثر است: هر کاراکتر پیچیده از چند «بلوک ساختمانی» پایه تشکیل شده و اگر این بلوکها را به صورت تصویری یاد بگیریم، یادگیری هزاران کاراکتر دیگر مثل بازی لِگو میشود!
چند مثال واقعی و جذاب از روش Chineasy
۱. کاراکتر 人 (rén) = انسان / فرد تصویر: یک نفر که دو پا و سر دارد → دقیقاً شبیه شکل یک انسان در حال راه رفتن است!
۲. کاراکتر 口 (kǒu) = دهان تصویر: یک دهانهٔ باز مربعی → وقتی تصویرش را با دندان و زبان ببینید، دیگر هرگز فراموش نمیکنید.
۳. ترکیبهای جالب با 人: • 人 + 人 = 从 (cóng) = دنبال کردن (دو نفر پشت سر هم) • 人 + 人 + 人 = 众 (zhòng) = جمعیت • 大 (dà) = بزرگ ← تصویری از انسانی با دستهای باز و پاهای فاصلهدار • 囚 (qiú) = زندانی ← یک نفر داخل یک دهان (یا جعبه) گیر افتاده!
مثال واقعی: روی جلد چینی کتاب «هری پاتر و زندانی آزکابان» دقیقاً کاراکتر 囚 را میبینید.
۴. کاراکتر بزرگسال: 大 + 人 = 成人 (chéngrén) = بزرگسال این ترکیب را روی جلد خیلی از مجلات چینی و حتی ژاپنی (که کانجی مشترک دارند) میتوانید ببینید.
۵. کاراکتر درخت و جنگل: 木 (mù) = درخت ← ریشه + تنه + شاخهها 木 + 木 + 木 = 森 (sēn) = جنگل
مثال معروف: وقتی جرمی لین (بسکتبالیست تایوانی-آمریکایی) در سال ۲۰۱۲ در اوج شهرت بود، در چین به او لقب «林书豪» دادند و چون فامیلیاش 林 (lín) از دو درخت کنار هم + یک درخت زیرشان ساخته شده، طرفداران به شوخی به او میگفتند «جنگل بسکتبال»! در تبلیغاتش هم دقیقاً کاراکتر 森 را بزرگ نوشته بودند.
۶. کاراکتر کوه: 山 (shān) = کوه ← سه قله کنار هم 山 + 山 (یکی بالای دیگری) = 出 (chū) = بیرون آمدن، ظاهر شدن
دلیل تاریخی جالب: در چین باستان، وقتی امپراتور کسی را تبعید میکرد، او را «آن سوی کوهها» میفرستادند. وقتی برمیگشت، میگفتند «از کوه بیرون آمد» → بنابراین 出 هم به معنی «بیرون آمدن» شد.
شائولان خودش میگوید: «تصاویر فقط قدم اول هستند. این تصویرهای زیبا باعث میشوند مغزتان کاراکترها را خیلی راحتتر به خاطر بیاورد. بعد از اینکه ۲۰–۳۰ کاراکتر پایه را یاد گرفتید، میتوانید صدها و حتی هزاران کاراکتر ترکیبی را حدس بزنید. البته برای تسلط کامل، کمی هم باید تاریخ و فرهنگ چین را بشناسید، اما این روش در را به روی همه باز میکند.»
امروزه بیش از یک میلیون نفر در سراسر جهان با روش Chineasy شروع به یادگیری کاراکترهای چینی کردهاند و کتابهای Chineasy پرفروشترین کتابهای آموزش زبان چینی در آمازون هستند. اگر میخواهید همین امروز شروع کنید، کافی است ۸ کاراکتر پایه زیر را یاد بگیرید، بقیه خودش میآید: 人、口、大、木、山、日、月、门
اصطلاحات کاربردی برای خواندن زبان چینی به همراه ترجمه فارسی
| ترجمه چینی | تلفظ | ترجمه فارسی |
| 你好 | Nǐ hǎo. | سلام |
| 你好吗？ | Nǐ hǎo ma? | حال شما چطوره؟ |
| 很好, 谢谢 | Hěn hǎo, xièxie. | خوبم، ممنون. |
| 请问你叫什么名? | Qǐngwèn nǐjiào shěnme míng? | میتوانم بپرسم، اسم شما چیست؟ |
| 你叫什么名字？ | Nǐ jiào shénme míngzi? | اسم شما چیه؟ |
| 我_____叫 | Wǒ______ jiào | اسم من _____ است. |
| 很高兴认识你 | Hěn gāoxìng rènshì nǐ | از آشنایی با شما خوشبختم. |
| 请 | Qǐng | لطفا |
| 谢谢 | Xièxiè | ممنون |
| 不客气 | Bú kèqi | خواهش میکنم (در جواب تشکر) |
| 请问 | qǐng wèn | ببخشید! (برای گرفتن توجه دیگران) |
| 打扰一下 麻烦您了 |
Dǎrǎo yixià Máfán nín le. |
ببخشید! / عذر میخوام. |
| 对不起 | Duìbùqǐ | ببخشید! (در حال رد شدن، یا برخوردن به کسی) |
| 对不起 | Duìbùqǐ | متاسفم |
| 没关系 | méiguānxi | مشکلی نیست (در جواب “متاسفم”) |
| 再见 | Zàijiàn | خداحافظ |
| 拜拜 | Bāi-bāi | خداحافظ (دوستانه) |
| 我不会讲中文 | Wǒ bú huì jiáng zhōngwén. | من نمی توانم چینی صحبت کنم. |
| 你会说英语吗？ | Nǐ huì shuō Yīngyǔ ma? | آیا شما میتوانید انگلیسی صحبت کنید؟ |
| 这里有人会说英语吗？ | Zhèlĭ yǒu rén hùi shuō Yīngyǔ ma? | آیا کسی اینجا هست که بتواند انگلیسی صحبت کند؟ |
| 救命！ | Jiùmìng! | کمک! (در واقع اضطراری) |
| 早安 | zǎo ān | صبح بخیر |
| 晚上好 | Wǎnshàng hǎo | عصر بخیر |
| 晚安 | Wǎn’ān | شب بخیر |
| 我听不懂 | Wǒ tīng bù dǒng. | من متوجه نمیشوم! (موقع شنیدن چیزی) |
| 我看不懂 | Wǒ kàn bù dǒng. | متوجه نمیشوم! (موقع خواندن چیزی) |
| 厕所在哪里？ | Cèsuǒ zài nǎli? | دستشویی کجاست؟ |
| 洗手间在哪里？ | Xǐshǒujiān zài nǎli? | ببخشید، دستشویی کجاست؟ (محترمانه!) |
نحوه خواندن زبان چینی در 5 مرحله
مرحله 1: کاراکترها و نحوه ساخت آنها
هر کاراکتر در استاندارد چینی تلفظ یک هجایی دارد که در آموزش زبان چینی بسیار قابل اهمیت است . در این مقاله، ما از تلفظهای استاندارد مدرن کاراکترها استفاده خواهیم کرد.
با این حال، مهم است بدانید که چه کاراکترهایی را میتوان با صدای بلند در انواع تلفظهای چینی خواند. کاراکترهای چینی اغلب از قسمتهای مختلف تشکیل شدهاند. نگاهی به چیزی شبیه به míng] 明] بیندازید و می بینید که از دو بخش ساخته شده است:
در سمت چپ ،[日 [rì، و در سمت راست ،[月 [yùe. بیایید کاراکتر 月 را ببینیم، این کاراکتر به معنی “ماه” است. کاراکترها از نمادها و سایر مؤلفههای ثانویه ساخته شده اند که ممکن است نکات بیشتری را ارائه دهد. از آنجا که سیستم کاراکتر نوشتن چینی هزاران سال است که صدها نسل از تغییر زبان را تحمل کرده است ، امروزه برخی از این نکات کاملاً مبهم است.
مرحله 2: یادگیری نمادها و کاراکترهای با فرکانس بالا
اکنون که شما میدانید چگونه کاراکترها شکل میگیرند، میتوانید ابتدا با یادگیری کل مجموعه نمادها، این پایه را بسازید. به طور رسمی 214 نماد در ساخت کاراکترهای چینی مورد استفاده قرار میگیرند، و یافتن لیستهایی از آن بصورت آنلاین آسان است. بسیاری از آنها به ندرت به عنوان کاراکترهای مستقل استفاده میشوند، اما شما با یادگیری آنها وقت خود را تلف نمیکنید.
با دانستن تلفظ و معنی معنایی پایه آنها، به زودی میتوانید تلفظ و معنای کاراکترهایی که قبلاً ندیدهاید را حدس بزنید. به عنوان مثال، کاراکتر [火 [huó، به معنی آتش، غالباً به عنوان یک مؤلفهی معنایی مورد استفاده قرار میگیرد.
در همان زمان، شما همچنین میخواهید به برخی از لیستهای کاراکترهای اصلی که اغلب استفاده میشود، نگاه کنید. دولت چین لیست کاراکترها را بر اساس آزمون زبان چینی HSK منتشر میکند ، که مکانی مناسب برای شروع است.
مرحله 3: کلمات و کلمات کلیدی با فرکانس بالا
به سرعت خواهید آموخت که اکثر قریب به اتفاق کلمات در ماندارین دو هجا هستند. فقط در آثار ادبی یا شاعرانه است که شما به کلمات تک هجایی زیادی برخورد میکنید. قدم بعدی شما استفاده از لیستهای واژگان بیشتر برای شروع یادگیری متداولترین کلمات است. البته شما میتوانید این کار را همزمان با مرحله یک انجام دهید.
در صورت انتخاب، توصیه میکنم ابتدا بسیاری از فعلها و اسمها را یاد بگیرید. بخشهای دیگر گفتار نیز به همان اندازه مهم هستند، اما به محض یادآوری 150-200 فعل و اسم متداول، باید بتوانید در هر جایی که ظاهر میشوند آنها را ببینید. شما به حدود 3000 الی 5000 کاراکتر نیاز دارید تا بتوانید همهی چیزهایی را که میخواهید پیدا کنید. اما نباید فقط از لیست کاراکترها یاد بگیرید، این باعث میشود که از یادگیری خواندن زبان چینی خسته شوید.
درعوض، وقتی یک کاراکتر را یاد میگیرید، در برخی از فرهنگهای آنلاین جستجو کنید تا ببینید که در کدام کلمات معمولاً ظاهر میشود. بیایید کاراکتر 出 را بسازیم که به معنای “بیرون رفتن” است. به خودی خود، در هیچ موردی از آن استفاده نمیشود. اما چندین کلمه با 出 وجود دارد که مورد استفادهی شما است. برای مثال [出门 [chūmén به معنی، خروج از ساختمان، [出口 [chūkǒu به معنی، خروج، [出租车 [chūzūchē به معنی، تاکسی و [出发 [chūfā به معنی، عازم سفر شدن است.
مرحله 4: سرعت خواندن ساختار با جملات
در مرحله بعد، شما میبایست با خواندن جملات زیاد یا نوشتارهای بسیار کوتاه، به ساختار جملههای چینی عادت کنید. قالب کوتاه جملات، شما را از گم شدن در متن طولانیتر نگه میدارد. این یک درد واقعی است که بتوانید کل پاراگراف را بخوانید و بعد بدانید که شما آن را درک نکردهاید زیرا بیش از حد واژگان را گم کردهاید.
جملات مثال در فرهنگ لغت، کتب درسی یا وبسایتها برای این کار عالی هستند. شما باید تلاش کنید جملات جالب را از این و دیگر منابع خواندن جمع کنید، سپس مرتباً آنها را مرور کنید. این باعث میشود مغز شما عادت کند که جملات چینی را به تکههای ریز خرد کند.
مرحله 5: بخوانید و دوباره بخوانید
هنگامی که میتوانید یک جمله را به بخشهایی تقسیم کنید و اکثر جملات را با استفاده محدود از یک فرهنگ لغت درک کنید، باید زیاد بخوانید. در خارج از این مطالب، شما همچنین میتوانید به دنبال اخبار کوتاه یا قطعات سرگرمی سبک در موضوعات زندگی روزمره باشید. مواردی مانند دستورالعملها، تناسب اندام و بررسی محصولات روشهای خوبی برای مواجهه با زبان طبیعی هستند.
هنگامی که شما آماده هستید به داستان نویسی بروید، اکیداً توصیه می کنیم ترجمههای چینی کتابهایی را که میشناسید و دوست دارید پیدا کنید، شما باید عادت کنید که استقامت خواندن زبان چینی خود را تقویت کنید، حتی اگر این کلمات برای شما آشنا باشد.
ترجمه از زبان مادری شما این مزیت را دارد که به روشی که قبلاً از آن استفاده کردهاید، ساختار دهید، و شما فقط باید متن واقعی را رمزگشایی کنید. سبک نوشتن چینی با نوشتن داستانهای غربی تفاوت زیادی دارد، بنابراین بهتر است قبل از این تمرینهای زیادی انجام دهید.
با خواندن و خواندن دوباره متن، شما شروع به خواندن سرعتی میکنید. سرعتی خواندن یکی از مهمترین مهارتهایی است که میتوانید برای هر امتحان استاندارد داشته باشید.
نقش «پین یین» (Pinyin) در خواندن
بسیاری از زبانآموزان قبل از اینکه خواندن مستقیم کاراکترها را یاد بگیرند، پین یین زبان چینی را یاد میگیرند.
پینیین کمک میکنه:
- تلفظ کلمات رو بدون دیدن کاراکتر بفهمید
- وقتی به کاراکتر میرسی بدانی چگونه خوانده میشود
برای تسلط کامل، پیشنهاد میشود ابتدا پین یین را در کنار یادگیری کاراکترها تمرین کنید.
نقش رادیکالها (Radicals) در خواندن زبان چینی: کلید فهم معنا
کاراکترهای چینی از بخشهای کوچکتر به نام رادیکال ساخته میشن. این بخشها:
-
معنیهای پایه رو منتقل میکنن
-
کمک میکنن معنی کاراکتر رو حدس بزنی
مثلاً رادیکال «氵» با آب مرتبطه و در کاراکترهایی مثل «海» (دریا) تکرار میشه.
ترتیب ضربهها (Stroke Order) برای خواندن زبان چینی
اگه یاد بگیری که کاراکترها رو با ترتیب درست بنویسی:
-
بهتر میتونی آنها رو به خاطر بسپاری
-
سرعتت در خواندن و نوشتن بالا میره
تقریباً برای همه کاراکترهای استاندارد این ترتیب وجود داره.
سوالات متداول در خصوص خواندن زبان چینی
1- زبان چینی واقعاً سختترین زبان دنیا برای خواندن است؟ بله، از نظر یک غیرچینی، چینی به خاطر سیستم نوشتاری منحصربهفرد و تُنهای صوتی سختترین به نظر میرسد.
2- چرا یک کلمه مثل ma در چینی چند معنی مختلف دارد؟ چون زبان چینی ۴ تُن اصلی + تُن خنثی دارد و تغییر تُن، معنی کلمه را کاملاً عوض میکند (مادر، اسب، گلایه و …).
3- برای سواد پایه در چین چند کاراکتر باید بلد باشم؟ طبق استاندارد دولت چین، حداقل ۲۰۰۰ کاراکتر برای سواد پایه لازم است.
4- برای خواندن روزنامه چینی چند کاراکتر کافی است؟ حدود ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ کاراکتر برای درک راحت روزنامههای چینی کافی است.
5- روش Chineasy چیست و چه کسی آن را ابداع کرد؟ Chineasy روش تصویری شائولان هسو (ShaoLan Hsueh) است که کاراکترها را با تصویر و داستان بهیادماندنی میکند.
6- آیا واقعاً میتوان با ۸ کاراکتر پایه چینی خواندن را شروع کرد؟ بله، شائولان میگوید با یادگیری ۸ کاراکتر پایه (مثل 人،口،木،山 و …) میتوانید صدها کاراکتر ترکیبی را حدس بزنید.
7- کاراکتر 囚 در کتاب هری پاتر چینی چه معنایی دارد؟ 囚 (qiú) یعنی «زندانی» و روی جلد «هری پاتر و زندانی آزکابان» به کار رفته است.
8- چرا به جرمی لین در چین میگفتند «جنگل بسکتبال»؟ چون فامیلی او 林 (lín) از چند درخت ساخته شده و سه درخت کنار هم 森 (sēn) یعنی جنگل است.
9- کاراکتر 出 چرا به معنی «بیرون آمدن» است؟ در چین باستان تبعیدشدگان را «آن سوی کوهها» میفرستادند؛ وقتی برمیگشتند میگفتند «از کوه بیرون آمد».
10- بهترین روش شروع خواندن چینی برای مبتدیان چیست؟ ابتدا ۲۰–۳۰ کاراکتر پایه و رادیکالها را تصویری (مثل روش Chineasy) یاد بگیرید.
11- رادیکال در زبان چینی چیست؟ رادیکالها همان ۲۱۴ جزء ساختمانی اصلی هستند که تقریباً همه کاراکترهای چینی از آنها ساخته میشوند.
12- برای خواندن روان چینی چند کاراکتر لازم است؟ بین ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کاراکتر برای خواندن روان و درک متون پیچیده کافی است.
13- آیا میتوانم فقط خواندن چینی یاد بگیرم و صحبت نکنم؟ بله، خیلیها ابتدا فقط خواندن و نوشتن ( literacy ) را یاد میگیرند و بعد سراغ صحبت کردن میروند.
14- سریعترین راه افزایش سرعت خواندن چینی چیست؟ هر روز متنهای کوتاه و واقعی بخوانید و کتابهایی که قبلاً به فارسی خواندهاید را به چینی بخوانید.
15- آیا یادگیری پینیین (Pinyin) برای خواندن چینی ضروری است؟ بله، پینیین سیستم رومیسازی رسمی است و بدون آن تقریباً نمیتوانید تلفظ درست کاراکترها را یاد بگیرید.
16- برای خواندن چینی باید اول همه کاراکترها رو حفظ کنم؟ خیر، بهتره از پینیین و رادیکالها شروع کنی و بهتدریج با متنهای ساده تمرین کنی. حفظ تنها بدون فهم ترکیب و معنی، کار سختتر میکنه.
17- خواندن چینی سختتره یا زبانهای الفبایی (مثلاً انگلیسی)؟ اگه منظورت شکل نوشتاری باشه، بله — چینیز از نظر تعداد شکلها پیچیدهتره چون هر کاراکتر یک شکل متفاوته. اما با تمرین منظم و یادگیری رادیکالها، قابل یادگیریه.
18- چقدر طول میکشه تا یه متن ساده چینی رو بخونی؟ برای خیلیها با تمرین روزانه چند ماه طول میکشه تا بتونن متون ساده رو بفهمن. اما این زمان میتونه بسته به شدت تمرین و برنامه یادگیری متفاوت باشه.
19- آیا لازمه کاراکترها رو یاد بگیرم اگر هدفم فقط خواندنه؟ بله، حتی اگر هدف فقط خواندن باشه، شناخت کاراکترها ضروریه چون اغلب متون چینی بدون پینیین نوشته میشن.
20- بهترین روش برای تمرین خواندن چینی چیه؟
ترکیب و تکرار:
📌 متنهای ساده
📌 پینیین و رادیکالها
📌 نوشتن منظم
📌 خواندن روزانه
———————————————————————————————————————————————
