چین بزرگترین کشور آسیا است و مساحت آن 9.596.961 کیلومتر مربع یا 3.705.407 مایل مربع است و به دلیل داشتن بسیاری از ویژگیهای متمایز، از جمله تنوع زبان مردم چین، بسیار مورد توجه است.
زبان مردم چین چگونه است؟
قدمت هزاران سالهی زبان مردم چین، تاریخچهای غنی از سنتهای فرهنگی را منعکس میکند و گسترهی گوناگونی از مردم، مکانها و دیدگاهها را دربر میگیرد.
براساس برآوردهای انجام شده توسط سازمان ملل، در اوایل سال 2019، جمعیت چین 1.4 میلیارد نفر تخمین زده میشود که 18.41٪ از جمعیت جهان را تشکیل میدهد.
مردم چین به چند زبان صحبت میکنند؟
کشور چین از نظر تعداد زبانهایی که در این کشور صحبت میشود، متمایز است. طبق آخرین دادههای Ethnologue، در چین 302 زبان زنده زندگی میکند که 276 زبان آن بومی است.
سازمان ملل، 20 آوریل را به عنوان روز زبان چینی جشن میگیرد، که بخشی از تلاش این سازمان برای ارتقاء 6 زبان رسمی این کشور و همچنین تجلیل از تنوع زبانی و فرهنگی است.
اتفاقاً، 20 آوریل نیز تاریخ جشن Guyu (باران دانه/ باران ارزن) چینیها است که افتخار کانجی را نشان میدهد.
این یک چهره خیالی در باور عامیانه چینی است که گفته میشود کاراکترهای چینی را اختراع کرده است. طبق داستان عامیانه، ارواح و خدایان گریه میکنند و باران ارزن از آسمان میآید و کاراکترها توسط کانجی اختراع شدهاند.
زبان مردم چین متعلق به خانواده زبان سینو-تبت است. این یکی از بزرگترین خانوادههای زبان دنیا است. 1.3 میلیون نفر در سراسر جهان با زبان چینی صحبت میکنند.
ماندارین که احتمالاً شناختهشدهترین شکل زبان مردم چین است، فقط یک گویش است که استفاده از آن گسترده است، اما گویندههای چینی ماندارین قادر به درک کانتونی، یکی دیگر از انواع زبان چینی، نیستند.
به دلیل وجود تفاوتهای زیاد، لهجههای چینی از یکدیگر متمایز هستند. با وجود تعدد گویشها، Pǔtōnghuà یا ماندارین چینی، زبان رسمی این کشور از دهه 1930 است.
در حالی که سیاست ملی چین امکان استقلال فرهنگی و منطقهای را فراهم میآورد و به هر منطقه و گروه گویش، اجازهی استفاده از زبان خود را میدهد، آنها نیز موظفند زبان ملی را که ماندارین یا Pǔtōnghuà است به معنای زبان مشترک بدانند و صحبت کنند.
قبل از قرن بیستم، دولتهای مختلف چین خیلی نگران مسئله زبان نبودند. اما در سال 1949، دولت به شدت از این ایده كه فقط یك زبان رسمی داشته باشد حمایت كرد، اگرچه اقدامات مشخص فقط در سال 1955 به اجرا درآمد.
در آن سال ماندارین به عنوان زبان ملی انتخاب شد و بخشنامهای برای آموزش زبان، در همهی مدارس صادر شد و باید از آن استفاده شود. در همهی جنبههای زندگی، از ارتش گرفته تا روزنامهنگاری، تجارت، صنعت و همچنین کارهای ترجمه.
این اصلاحات شامل تغییراتی در شکل مکتوب چینی بود که دولت چندین کاراکتر را لغو کرد و دستور سادهسازی صدها کاراکتر را صادر کرد.
زبان مردم چین و لهجههای متعدد آنها
به گفتهی زبانشناسان، هفت (یا 10) گروه اصلی زبان چینی وجود دارد. ماندارین بزرگترین و باقی نیز چندین لهجه فرعی دارند.
جالب اینجاست که در هر گروه برخی از گویشها متقابلاً قابل فهم هستند. یکی از دلایل این واقعیت این است که بسیاری از مناطق از نظر جغرافیایی بدون تماس و تعامل با نزدیکترین همسایگان جدا شده بودند.
برای مردم چین غیرممکن نیست که فقط گویشهایی را که در منطقه خود صحبت میکنند درک کنند. همچنین لازم به ذکر است که این گروهها دارای میلیونها سخنگو هستند.
درک کامل زبان مردم چین به دلیل پیچیدگی و تنوع زیاد، دشوار است. به دلیل لهجه و تلفظ کاراکترها ممکن است، گویندگان لهجههای منطقهای یکدیگر را متوجه نشوند.
در حالی که زبانهایی که در چین صحبت میشود بیشمار است.
هفت گروه اصلی زبان مردم چین
1- ماندارین
ماندارین برترین زبان در بین گروهها است. زبان چینی ماندارین نخستین زبان دنیا است که تقریباً بیش از 900 میلیون گوینده بومی و در کل بیش از یک میلیارد سخنگو دارد.
اگرچه ماندارین به عنوان یک استاندارد de facto پذیرفته شده است، همچنین به عنوان زبان مردم چین در سرزمینهای شمالی نیز شناخته میشود، اما فقط حدود دو سوم جمعیت چین از آن استفاده میکنند.
نامهای دیگر برای ماندارین شامل: چینی استاندارد، پکنهوا، Zhongguohua و Beifang Fangyan است. تنها در چین، ماندارین به عنوان زبان اول توسط 1.082 میلیارد نفر صحبت میشود. در سراسر جهان، تعداد گویندههای ماندارین 1.116 میلیارد نفر است.
چهار بخش فرعی از زبان چینی ماندارین وجود دارد
زبان چینی ماندارین شمالی در استانهای شمالشرقی مانند منچوری، شمال چین و پایتخت این کشور، پکن صحبت میشود.
زبان چینی ماندارین شمالغربی در باوجی و استانهای شمالغربی مانند نینگشیا، سینکیانگ، چینگهای، شانشی و گانسو صحبت میشود.
زبان چینی ماندارین جنوبغربی در بسیاری از مناطق جنوبغربی چین، سیچوان، یوننان، گویژو و چونگکینگ صحبت میشود.
زبان چینی ماندارین جنوبی در استانهای نانجینگ، گوانگدونگ و هاینان استفاده میشود.
آهنگها در زبان مردم چین معانی مختلفی را نشان میدهد. ماندارین چهار آهنگ مسطح، افزایشی، بالا آمدن و پایینآمدن دارد.
این آهنگها هجا و کلمات را با استفاده از همان صامتها و مصوتها برای تعیین معنای کلمه متمایز میکنند. ماندارین فقط چند کلمه را شامل میشود که با همخوانی خاتمه مییابد. این کلمات یکنواخت هستند، اما هیچ نشانگری برای نشاندادن بخشهایی از گفتار یا تلفظ ندارند.
2- وو
در منطقهی ساحلی در شانگهای، به زبان وو صحبت میشود. وو همچنین به عنوان Wúyuèyǔ ،Goetic و Changzhou شناخته میشود.
در سال 2017، 81.4 میلیون گوینده زبان وو در چین وجود داشتند. در سراسر جهان، تعداد کل گویندههای وو، 81.5 میلیون نفر است.
وو در چندین بخش از استانهای مختلف مانند ژجیانگ، جیانگشی، جیانگ سو، فوجیان، آنهویی و شانگهای صحبت میشود. وو دومین نوع متداول زبان مردم چین است، که در دوران سلسله مینگ اهمیت پیدا کرد.
3- یو
Yue گویشی است که با سایر لهجههای چینی قابل درک نیست. همچنین به کانتونی، یوئیو، یوتیو و یوئه معروف است.
حدود 62 میلیون گوینده یو در چین وجود دارد اما 73.5 میلیون چینی در سراسر جهان با آن صحبت میکنند. یو یا کانتونی در استانهای گوانگدونگ، هونان، هاینان و منطقه خودمختار گوانگشیژوانگ صحبت میشود.
بیشتر بخوانید: نوشتن کاراکترهای زبان چینی
کانتونی دارای 10 گویش فرعی است که نوع گوانگژو آن استاندارد است.
در خارج از چین از کانتونی در استرالیا، برونئی، کانادا، هنگکنگ، ماکائو، اندونزی، مالزی، فیلیپین، سنگاپور، سورینام، تایلند و ویتنام صحبت میشود.
کانتونی هنوز هم بسیاری از ویژگیهای زبان چینی باستان از جمله استفاده از صامت نهایی را دارد.
کانتونی دارای شش آهنگ است و در حالی که دارای صامتهای اولیه کمتری است، دارای چندین هجا است که کاملاً متفاوت است. اکثر مهاجران چینی قبل از اواسط قرن بیستم با کانتونی یا یو صحبت میکردند.
4- شیانگ
در استان هونان جنوبی چین، گویش غالب، شیانگ است. از آنجا که بیشتر استان با سرزمینهایی که به زبان ماندارین صحبت میکنند هممرز است، تأثیر عمدهای بر زبان شیانگ دارد.
در بین زبانهای گروههای اصلی، شیانگ بیشترین شباهت را به زبان ماندارین دارد. این زبان به New Xiang و Old Xiang تقسیم شده است.
نوع قدیمی در Shuangfeng و مناطق بسیاری در هونان، غالب است. شیانگ قدیمی از جنبههای مختلف شبیه زبان وو است، که از پنج آهنگ استفاده میکند و در مقایسه با سایر لهجههای اصلی زبان مردم چین، صامتهای متفاوتی دارد.
5- مین
زبان اکثر جمعیت استان فوجیان، مین است. همچنین در بسیاری از مناطق تایوان، هاینان، ژجیانگ و گوانگدونگ صحبت میشود.
حداقل به پنج نوع اصلی تقسیم میشود:
- Min Nan حدود 50.5 میلیون گوینده دارد که در تایوان و جنوبشرقی چین قرار دارند. همچنین دارای چندین گویش است، از جمله آموی یا Xiamen. گویندگان انگلستان از این گویش برای تجارت استفاده میکنند.
- مین دونگ 10.3 میلیون گوینده دارد.
- Min Bei یا Northern Min از سال 2017 دارای 11 میلیون گوینده در چندین منطقهی جهان از جمله سنگاپور است.
- Pu-Xian، حدود 2.6 میلیون گوینده دارد که در شهرستانهای Xianyou و Putian از استان فوجیان صحبت میشود. همچنین در سنگاپور و مالزی نیز صحبت میشود.
- Min Zhong یا Central Min در شهرستانهای یونانگان و سانمینگ و بخشی از استان فوجیان صحبت میشود. در سال 2017 حدود 3.5 میلیون گوینده وجود داشت.
مین ترکیبی از گرامر و واژگان بسیاری از دورهها در تاریخ زبان مردم چین است.
در حالی که گویندههای بسیاری از مین وجود دارد، و از آنجایی که بیشتر کاراکترها برای زبان ماندارین ایجاد شدهاند، وسعت تاریخچه آن، پیدا کردن کاراکترهای مناسب چینی برای گویش را دشوار کرده است.
بنابراین، مین به جای کاراکترهای غیرقابل دسترسی، از برخی کاراکترهای رومی استفاده میکند.
گویندههای مین نیز از تلفظ ویژهای به نام Tang Min استفاده میکنند که صامتهای نهایی مورد استفاده در چینیهای باستان برای مقاصد ادبی را حفظ میکند.
6- گان
بیش از 22 میلیون نفر که اکثر آنها در بخشهایی از استانهای هونان، فوجیان، جیانگشی و هوبئی زندگی میکنند، به زبان گان صحبت میکنند، که به عنوانهای Xi ،Kan یا Jiangxinese نیز شناخته میشود.
گان شباهتهای بسیاری با هاكا و لهجههای آن دارد. گان هنوز بسیاری از کلمات باستانی را که دیگر در ماندارین استفاده نمیشود، حفظ کرده است.
گان تا حدی برای گویندههای وو و ماندارین قابل درک است، اما بیشتر برای گویندگان Hakka قابل درک است.
7- هاكا
هاكا در بين ساير گروههاي اين فهرست از همه متمايزتر است، زيرا بيشتر در مناطق جدا افتاده از هم صحبت ميشود، گرچه توزيع آن گسترده است. حدود 13 گویش دارد که از یکدیگر متمایز هستند.
این گروه دارای 43.5 میلیون گوینده در چین و تخمین کل 48.5 میلیون گوینده را در مناطق دیگر دارد.
هاكا در مناطق شمالشرقی و شرقی استان گوانگدونگ به ویژه در جنوب جیانگشی، هونان، هاینان، گوانگسی و فوجیان و همچنین قسمتهای غربی و جنوبغربی استان سیچوان متمرکز است.
گویندههای Hakka را میتوان در برونئی، کامبوج، هنگکنگ، تایوان، گویان فرانسه، پلینزی فرانسه، اندونزی، مالزی، پاناما، سورینام، سنگاپور و تایلند یافت. بیشتر مهاجران در اندونزی، مالزی و تایلند با هاکا صحبت میکنند.
هاكا شش لحن درست مثل كانتوني دارد و شباهتهايي با گان دارد و همچنين هاكا از زبان كانتوني نشئت گرفته است.
اینها هفت گروه اصلی متفاوت از زبان مردم چین هستند، که هر کدام تعدادی لهجه دارند و زبان چینی را بسیار پیچیده میکند.
بسیاری از این موارد به طور خاص در مناطق محلی صحبت میشود، که به دانش عمیق فرهنگی و جغرافیایی توسط مترجمان و مفسران نیاز دارد.
در سرزمین اصلی چین و بسیاری از مناطق خارج از کشور، ماندارین ساده، که نوشتار رسمی مورد استفاده در چین است، برای تمام متنهای نوشتاری اعمال میشود.
با این وجود مکانهایی مانند سنگاپور وجود دارد که سبک و واژگان خاص خود را توسعه داده است.
با وجود این پیچیدگی و تنوع، ضروری است که در صورت نیاز شما فقط با یک مترجم حرفهای کار کنید تا از ترجمه دقیق زبان مردم چین اطمینان حاصل کنید.
منابع
کد مطلب: 1230-1/980910-1000/م ح/ت/98